Koń sokólski

Konie sokólskie - charakterystyka rasy

To regionalny typ koni zimnokrwistych. Na jego ukształtowanie miały bardzo duży wpływ warunki środowiskowe północno-wschodniej Polski, charakteryzujące się ostrym klimatem i słabszą jakością gleb w stosunku do innych regionów kraju. Materiał wyjściowy do wytworzenia koni w tym typie stanowiły prymitywne konie włościańskie, zwane mierzynami. Choć drobne, odznaczały się dużą siłą i wytrzymałością na zimno i głód oraz lepszym przystosowaniem do pracy w zaprzęgu niż pod siodłem. Z powodu niewielkiej masy nie mogły być wykorzystywane do transportu lub cięższych prac polowych. co wpłynęło na poszukiwanie przez rolników koni o większej masie i roślejszych w typie – zimnokrwistych. Konsekwentna i planowa praca hodowlana oraz racjonalne żywienie i pielęgnacja pozwoliły uzyskać swoistą populację koni zimnokrwistych, charakteryzującą się specyficznymi cechami. Na ukształtowanie typu koni sokólskich bardzo duży wpływ miały warunki środowiskowe, w jakich zostały one wyhodowane. Wielopokoleniowe zamiłowanie hodowców w rejonie Podlasia pozwoliło na wytworzenie koni będących kulturowym dziedzictwem tego regionu Polski. Współczesne konie sokólskie reprezentują pożądany typ, który charakteryzuje się znaczną suchością tkanek, łagodnym temperamentem, wytrzymałością i przydatnością do wykonywania różnych prac zaprzęgowych lub nawet wierzchowych. Chroniona populacja powinna charakteryzować się ściśle określonym wzorcem konia zimnokrwistego o wszechstronnej użytkowości (zaprzęgowej i roboczej). Właściwy koń zimnokrwisty w typie sokólskim odznacza się prawidłową, harmonijną budową, typowym dla rasy kalibrem i bardziej suchą niż u innych koni zimnokrwistych konstytucją. Jest to koń typu pospieszno-roboczego przeznaczony do pracy w zaprzęgu oraz do lekkich prac polowych i transportowych o konstytucji oddechowo-mięśniowej, o wydajnym ruchu w stępie i kłusie. W tym typie należy zachować i utrwalić: wczesność dojrzewania, szybki wzrost i rozwój, niewybredność i dobre wykorzystanie paszy, długowieczność, płodność, zdrowie i przystosowanie do środowiska.

Teren występowania rasy to okolice Podlasia.

Wymiary pożądane w wieku około trzech lat:

  • Klacze w wieku 3 lat: wysokość w kłębie 150-162 cm, obwód klatki piersiowej powyżej 200 cm, obwód nadpęcia 23-26 cm,
  • Ogiery wpisywane do księgi w wieku od 27-36 miesięcy: wysokość w kłębie 155-165 cm, obwód klatki piersiowej powyżej 200 cm, obwód nadpęcia 25-27 cm.

Liczebność

Liczba ogierów i klaczy sokólskich uczestniczących w programach w latach 2008 - 2023

Liczba ogierów i klaczy sokólskich	uczestniczących w programach w latach 2008 - 2023
20082009 20102011 20122013 20142015 20162017 20182019 20202021 20222023
L. klaczy zakwalifikowanych3393836016788739131017111211941228122912751359145815831468
L. stad134132197229261251261263263257254255263278295274
Śr. kl/stado2,532,903,052,963,343,643,904,234,544,784,845,005,175,245,375,36
Dopuszczone og. sok.751763664597600261323349350385 (290)*425 (289)*484 (346*)527 (335*)369*397*399*
Og. sok. użyte91145177195221204218234235243255256281240268
Śr. kl/og (1./4.)0,450,500,911,141,463,503,153,193,413,192,892,632,583,953,99
L. klaczy-matek127258371520646768838949996104610611145119912331310
L. źrebiąt1272643745226477738409561003106610701150120012401319
* ogiery żyjące

Liczba klaczy sokólskich w poszczególnych województwach (2023)

Liczba klaczy sokólskich w poszczególnych województwach
Województwo l. klaczy
podlaskie682
lubelskie427
mazowieckie92
podkarpackie86
małopolskie81
warmińsko-mazurskie56
opolskie17
łódzkie14
świętokrzyskie13

Zmiany podstawowych wymiarów klaczy sokólskich w latach 2008-2023

2008200920102011201220132014201520162017201820192020202120222023
Średnia wysokość w kłębie155,9156,0156,3156,7156,8157,0157,0157,2157,3157,3157,4157,3157,2157,1157,1157,1
Średni obwód nadpęcia25,325,125,025,025,025,024,924,724,925,024,924,924,724,624,624,6
Wysokość w kłębie
Obwód nadpęcia